NAZIVALI SU GA "TRGOVCEM SMRĆU"! Užasavalo ga je ono što je STVORIO, a kad je u novinama pročitao o SVOJOJ SMRTI...

Alfred Nobel, rođen 21. oktobra 1833. godine u Stokholmu, bio je švedski hemičar, inženjer i industrijalac, najpoznatiji kao utemeljitelj Nobelove nagrade. Njegovo najznačajnije otkriće, dinamit, revolucioniralo je građevinsku industriju i pomoglo u razvoju modernog ratovanja. Iako je Nobel stekao bogatstvo zahvaljujući svojim izumima, njegovo nasleđe nije bilo bez kontroverzi.

Inovacije su mu bile u krvi

Nobel je bio najmlađi od osmoro dece u porodici. Njegov otac Imanuel bio je inženjer i izumitelj koji je u mladosti bio u finansijskim teškoćama. Porodica se preselila u Sankt-Peterburg, gde je Alfred stekao osnovno obrazovanje. Godine 1850. vratio se u Švedsku kako bi nastavio obrazovanje, ali je ubrzo napustio školu kako bi se posvetio hemiji i inženjeringu.

U dvadesetoj godini Nobel je otkrio način stabilizacije nitroglicerina, supstance koja je prethodno bila neupotrebljiva zbog svoje eksplozivnosti. Godine 1867. patentirao je dinamit, koji je postao osnovni materijal za građevinsku i rudarsku industriju. Ovaj izum učinio je Nobela bogatim i uglednim, ali je takođe postavio temelje za buduće ratne konflikte.

Od dinamita do Nobelove nagrade

Iako je Nobel stekao bogatstvo izumima vezanim uz eksplozive, bio je duboko zabrinut zbog učinaka koje su njegovi izumi imali na ratovanje. Nakon što je u novinama pročitao pogrešan izveštaj o svojoj smrti, u kojem je bio nazvan "trgovcem smrću", Nobel je odlučio da promeni svoj javni imidž. Tada je deoneo odluku da osnuje nagrade koje bi se dodeljivale onima koji su doprineli čovečanstvu u područjima kao što su mir, književnost, hemija, fiziologija ili medicina i fizika.

Nobel je u oporuci iz 1895. godine precizirao da se deo njegovog bogatstva koristi za osnivanje fonda koji će finansirati nagrade. Prva dodela ovih nagrada održana je 1901. godine, postavši simbol priznanja za izvanredne doprinose društvu. Nobelova nagrada za mir postala je posebno značajna i ugledna.

Ostavština

Alfred Nobel umro je 10. decembra 1896. godine u Italiji, ostavljajući iza sebe kompleksno nasleđe. Iako je dinamit omogućio brži razvoj građevinske industrije, njegova uloga u ratovima bila je nezanemariva.

Nobelove nagrade danas se smatraju jednim od najprestižnijih priznanja na svetu. Svake godine laureati dobijaju nagrade koje simbolizuju ideal postizanja mira, inovacija i naučnog napretka.

Nobelovo ime ostalo je u kolektivnoj svesti sinonim za humanizam i doprinos čovečanstvu, dok njegovo stvaralaštvo nastavlja da izaziva rasprave o etici naučnih dostignuća.

U ovom kontekstu Alfred Nobel ostaje ne samo izumitelj i industrijalac već i vizionar koji je prepoznao važnost mira i društvenog napretka. Njegova odluka da podrži humanitarne inicijative i naučna dostignuća ostaje prvo po čemu ga pamtimo danas.

Bonus video:

(Espreso/ Index/ Prenela: T.M.)